In memoriam Ir. H.J. van
Donk 1920 - 2008
04.11.08
Ir.
H.J. van Donk: eindspelstudie- en probleemliefhebber 04.11.08
Schaaktopper
overleden: In memoriam door Kees van
Tol in Dordtenaar 10.11.08
Partij H.J. van Donk – H.J.
Donner, 1951 op deze site meer schaak- en ander nieuws: www.tomsschaakboeken.nl
|
|
Schaaktopper ir. H.J.
(Henk) van Donk (87) zaterdag in Dordrecht overleden
DORDRECHT - In het verpleeghuis Crabbehoff in Dordrecht
is zaterdagmorgen 1 november op 87-jarige leeftijd ir. H.J. (Henk) van Donk
overleden. Hij genoot zeker in de schaakwereld een grote bekendheid. Hij
speelde zestig jaar (!) in de landelijke KNSB-competitie, eerst voor DD/Den
Haag en later Dordrecht. Van Donk was ook maatschappelijk in Dordrecht actief
naast zijn werk in de directie van de HTS. Van Donk nam een aantal keren deel
aan het Nederlands kampioenschap. Hij was tevens secretaris, vice-voorzitter
en ook even voorzitter van het landelijke KNSB-bestuur. Van
Donk vervulde ook een aantal malen de rol van captain van het Nederlands
schaakteam. Daarom was hij een belangrijke bron voor journalist Alexander Münninghoff voor zijn boek over J.H. Donner. De overleden schaker zal komende week
in besloten kring worden begraven in Den Haag, De keus voor die stad ligt
voor de hand. Hij heeft altijd met de Hofstad een bijzondere band gevoeld.
Dat gold ook voor de Haagse vereniging DD, waarvan hij erelid was. Van Donk
schonk deze club enkele jaren geleden ook zijn bibliotheek. Aangezien hij langdurig meewerkte aan
rubrieken in het blad van de KNSB beschikte hij over veel unieke informatie. Van Donk kwam in 1954 naar de
stad Dordrecht toe in verband met zijn baan als leraar en later
adjunct-directeur van de HTS. Op schaakgebied scoorde hij ook. Van
Donk werd twaalf keer kampioen van de stad net als zijn belangrijkste
tegenstrever Pank Hoogendoorn (overleden in 1999).
De onderlinge partijen tussen Hankie en Pankie, zoals zij in de Engelse partnerstad Hastings werden genoemd, kregen ook landelijk aandacht.
Toen Van Donk 45 jaar voor Dordrecht 1 had gespeeld werd dat ook nog
uitgebreid belicht. Zover kon worden achterhaald, kwam hij in 1941 voor
de eerste keer in DD uit en van 1955 tot 2003 voor Dordrecht 1.
Toen zijn gezondheid hem parten begon
te spelen, trok hij zich uit het actieve schaakleven terug. Van Donk was toen
al verhuisd vanuit zijn huis aan de Frans Lebretlaan
(een bekend adres jarenlang in het KNSB-blad) naar een flat in Crabbehof en vervolgens het verpleeghuis. Van Donk
(24-11-1920) in een van zijn laatste KNSB-wedstrijden: Sc Dordrecht tegen Sv
Sliedrecht, 15 maart 2003. Tijdens de eerste twee
Hoogendoorntoernooien (de laatste zaterdag van het jaar in de Dordtse Wilhelminakerk) werd ook telkens bij de betekenis
van Henk van Donk voor de schaakwereld stil gestaan. Dat zal nu op zaterdag
27 december wederom gebeuren maar dan in de wetenschap, dat de twee Dordtse schakers die de meeste stedelijke titels
veroverden, er niet meer zijn. Deze site biedt veel achtergrond
informatie over ir. H.J. van Donk zoals hij lang heette. In de rubriek Bijzondere Schakers vindt u
twee artikelen die aan hem zijn gewijd: Partij H.J. van Donk – H.J. Donner, 1951 Partij J. van Rekom – H.J. van
Donk KNSB 2003 |
Leo Jansen noemt Henk van Donk
uniek schaaktalent
Henk van Donk was een uniek
schaaktalent. Als hij maatschappelijk niet zo actief was geweest, dan had hij
beslist de schaakkracht gehad om internationaal meester te worden, zo zegt
Leo Jansen (80). Hij was bij schaakclub Dordrecht eens één van zijn
belangrijkste concurrenten. Leo, erelid van Dordrecht en
Sliedrecht, vindt dat de zaterdag 1 november overleden Van Donk terecht veel
aandacht verdient. Leo Jansen (foto Hans van Steenis) Van Donk en Hoogendoorn waren
finalisten in het Nederlands kampioenschap en Leo Jansen, tussen zijn tijd in
Dordrecht 1, nog een periode hoofdklasser voor het sterke Rotterdam 1. Jansen
is ook de grondlegger van de wereldwijd bekende opening De Leeuw. ,,Ik kwam
Henk in 1954 voor het eerst achter het schaakbord tegen. De eerste drie
wedstrijden won ik van hem. Toen had hij me door. Het leek erop of hij mijn
schaakgedachten kon raden. Ik was daar altijd erg van onder de indruk. Henk
beheerste de schaakpsychologie als geen ander. Als ik hem vroeg naar hoe het
kwam, dat hij wist, welke plannen ik had, kreeg ik vaak een reactie vol
geheimzinnigheid terug. Dat maakt hem uniek. Ik moet zeggen, dat als ik zijn
schaakleven overzie, hij gewoon achter het schaakbord heel slim was. Van Donk
deed alleen zoveel naast het schaakbord, dat hij zijn talent niet heeft
omgezet in een titel. Hij kwam er niet aan toe", aldus Jansen. EUWE Leo bevindt
zich met deze reactie in het spoor van oud-wereldkampioen Euwe, die Van Donk
goed kende en meermalen over hem schreef in schaakbladen. Volgens
Euwe had Van Donk veel schaaktalent, maar moest hij als schaakbestuurder niet
zo actief zijn. Volgens Van Donk kon schaken en organiseren best samen en
daarom is zijn naam vanaf ergens 1938 al in landelijke schaakbladen te vinden
als winnaar van toernooien en volgden ook allerlei functies. Hij speelde
meesterlijk, maar zijn eerste en enige titel was die van ir. Leo Jansen
weet, dat soms de Dordtse schakers Hoogendoorn en
Van Donk in één (schaak) adem werden genoemd. Zij hoorden tot de top 20 van
Nederland. STERKER ,,Wie is er
sterker? Pank of Henk? Als ik daarover nadenk en ik
kijk terug, dan zeg ik toch: net Henk van Donk. Hij heeft enorm veel talent
en soms leek het alsof het hem allemaal kwam aanwaaien. Hij was tactisch erg
sterk. Van Donk was creatief in het offeren. Zijn inzicht zag je ook wel
terug in de schaakrubriek die hij jarenlang in het landelijke schaakblad van
de KNSB had. Pank Hoogendoorn was meer een
positiespeler. Hij studeerde hard en verdiende zich enorm in de openingen.
Hoogendoorn had veel kennis. Henk van Donk volgde een andere tactiek en dat
was hem ook gegeven." Leo
beschouwt de dood van zijn schaakvriend als de afsluiting van een tijdperk.
,,Ik heb Henk nog een paar keer aan de telefoon gehad in het verpleeghuis.
Hij sprak steeds moeilijker, maar dat overkomt mij ook steeds meer. Hij zat
daar in een situatie, dat er geen eigen telefoon meer in zijn kamer was. Henk
kon mij steeds niet bellen en daarom heb ik met hem contact gelegd. Ik
herkende zijn levensfase wel. Mijn rijbewijs heb ik vorige week ook bewust
laten verlopen. Ik wil het andere weggebruikers niet meer aan doen, dat ik
nog de weg op ga. Het hoofdstuk Henk is voorbij. De herinneringen blijven nu.
Ik koester aan hem de beste herinneringen. Onze schaakduels waren altijd een
succes." 1928 Jansen is
van 1928 en voelt zijn krachten afnemen. ,,Nu een schaakvriend als Van Donk
wegvalt, dan zie je steeds minder mensen van je generatie om je heen.
Binnenkort word ik weer in het ziekenhuis opgenomen. Ik heb al genoeg
gemankeerd. Zover het gaat, volg ik alles op een afstand wel. Jerry van Rekom uit Sliedrecht
verzet ontzettend veel werk om wederom een nieuwe uitgave uit te brengen van
de Leeuw als openingsboek. Ik vind dat Jerry hiervoor alle hulde verdient.
Begin januari 2009 is er weer een Leeuwfeest. Jerry behoort tot die
mensen in de regio, die zich altijd positief hebben ingezet voor de promotie
van het schaken. Alle lof van mijn kant voor die mensen. Ik bekijk het leven
zelf zoals het nu is. Ik kan alleen zeggen, dat in mijn leven, telkens weer
een hoofdstuk voorbij is, dat niet meer terugkomt." |
Rouwadvertentie in AD De Dordtenaar |
Van Donk als
eindspel- en probleemliefhebber Henk Prins,
internationaal meester in de probleemcompositie, noteerde enkele persoonlijke
herinneringen aan Van Donk: 04.11.08 Henk
was een groot liefhebber van de eindspelstudie. Op Arves
http://www.arves.org/ staat een mooi
artikel over Henk’s kwaliteiten op dat gebied. Ook was
hij lid en regelmatig bezoeker van de bijeenkomsten van de Nederlandse Bond
van Schaakprobleem-vrienden. Een
aantal keren reed ik met hem mee naar die vergaderingen. Hij was ook aanwezig
toen ik een lezing hield over de witte en zwarte Grimshaw
(thematiek waarin ik veel moois heb mogen ontdekken) op een van die
vergaderingen. Op de terugweg liet hij merken dat hij trots op mij was en
complimenteerde mij met de prachtige problemen die ik had vertoond. Zijn
warme reactie was tekenend voor zijn interesse. Ik was toen best wel trots op
dat compliment van zo’n groot schaaktalent. Jammer
dat wij hem nu moeten afstaan. |
In Memoriam Henk
van Donk door Kees van Tol in AD De Dordtenaar van 4 november 2008: |
|