P.A. Hoogendoorn blijft schaaknieuws

 

28.02.22 Honderdste geboortedag P.A. Hoogendoorn

24.12.15 Hoogendoorn laatste Dordtse schaker in NK

P.A. Hoogendoor: zijn belangrijke rol in het Dordtse schaakleven

Verslag etc 2e Hoogendoorntoernooi 29/12/07

Partij Hoogendoorn - Kunnen  (met meer nieuws uit de RSB-geschiedenis)

Partij Herfst – Hoogendoorn 1942 met een onstuimige zwartspeler

 

 

 

Schaker op Dordtse historische kalender:

Honderdste geboortedag Pank A. Hoogendoorn


Dit jaar staat er een bekende schaker uit de Dordtse (schaak) historie in de Dordtse historische kalender: Het is Pank Hoogendoorn, die op 12 mei 1922 werd geboren. Hij overleed in 1999 en werd begraven vanuit de Wilhelminakerk. Dat was vanuit zijn huis aan de Adriaan van Bleijenburgstraat het geestelijk dak boven zijn hoofd, vanaf het moment dat hij na de tweede wereldoorlog met zijn vrouw Mieke, die begon als zijn buurmeisje, naar Dordrecht kwam. Op de toen nog christelijke HBS aan de Wijnstraat ging hij les geven en in de Dordtse schaakwereld was hij de eerste jaren de (nieuwe) top.

Geen enkele schaker uit de stad, deed het hem nog na: twee keer open kampioen van Nederland worden en wel in 1961 en 1963! Toen Gozewijn van Laatum in 1992 de beste Nederlander werd (tweede) in dat zelfde kampioenschap, ging Hoogendoorn naar Dieren toe om daarvan getuigen te zijn. Hij vond de prestatie van de leerling van zijn school beter, omdat het een sterker schaakveld was geworden, dan zijn successen.


Deze houding kenmerkt ook Hoogendoorn, die jaren lang vast kon worden geboekt om jeugdschakers te ontmoeten in een simultaan. Wie dan won of gelijk speelde tegen Hoogendoorn leverde een prestatie.


Hoogendoorn en Van Donk en ook Jansen bepaalden jarenlang - tot ergens rond 1980 - de top van het locale schaakleven. De cracks van toen wonnen nooit een internationale. Daarvoor moest worden gewacht op Mark Timmermans, die enkele jaren geleden zich IM mocht noemen. Van Laatum werd in zijn tijd nog wel Fide-meester.

 

Lees veel meer over Pank Hoogendoorn

 

Hoogendoorn halve eeuw geleden laatste Dordtse schaker in Nederlands kampioenschap

24.12.15 HB

Een halve eeuw nadat voor de laatste keer een Dordtenaar

meedeed aan het gesloten Nederlands schaakkampioenschap is het tiende Hoogendoorn-toernooi. Het staat op de Dordtse schaakkalender voor dinsdag 29 december.  De leraar en conrector van het toenmalige Chr. Lyceum, PA (Pank) Hoogendoorn (1922-1999) was in de ochtenduren in 1965 gewoon op zijn school te vinden. Een combinatie met topsport die nu ondenkbaar is.

 

Hij reisde tussen de middag per trein naar het nationale kampioenschap in Den Haag. Hoogendoorn was toen 43 jaar oud. De meeste andere spelers waren tijdens het toernooi alleen met schaken bezig, waardoor Hoogendoorn later wel moest  erkennen dat hij eerder moe werd na een partij van velen uren.

Hoogendoorn eindigde dan ook onderop met 2½ uit 11.

 

“Pank Hoogendoorn wilde zijn school niet in de steek laten. Hij was verantwoordelijk voor het schoolrooster. Dat kende hij als enige ook uit zijn hoofd”, aldus schaakwoordvoerder Hans Berrevoets.  Het niveau van Hoogendoorn was duidelijk: De Dordtenaar hoorde op het landelijke topniveau thuis.

 

Pank Hoogendoorn was in de jaren daarvoor twee keer open kampioen van Nederland geworden.

 

 

De Dordtse schaker  werd dan standaard gehuldigd door een prominente landelijke schaakbestuurder uit zijn woonplaats Dordrecht Henk van Donk. ,,Als de vice-schaakkampioen van Dordrecht openkampioen van Nederland wordt, hoe sterk moet dan wel niet de kampioen van Dordrecht zijn”, zo grapte de kampioen van Dordrecht Van Donk dan in zijn toespraken om zijn clubgenoot van schaakclub Dordrecht te huldigen.

 

Winnaar van het Nederlands kampioenschap  in 1965 werd overigens grootmeester Lodewijk Prins, toen 52 jaar oud. Dat leidde tot een landelijke schaakrel, want grootmeester Jan Hein Donner vond het maar niks dat Prins won.

 

Donner reageerde hierop door te zeggen dat Prins geen paard van een loper kon onderscheiden, een verwijzing naar eerdere polemieken over het loperpaar.

 

Veertien jaar na zijn kampioenschap, in 1979, speelde Prins nog een speciale kloksimultaan tegen ca. acht leden van de club van Hoogendoorn *), schaakclub Dordrecht. De toenmalige voorzitter van de schaakclub Leo Jansen sprak voor de eerste zetten werden gedaan nog lovende woorden over Lodewijk Prins, die zoveel heeft betekend voor de schaaksport en zijn terechte gewonnen titel in het toernooi met Hoogendoorn.

 

Tegenwoordig zijn de topschakers veel jonger al grootmeester en bestaat de Nederlandse top en wereldtop uit twintigers.  Het is markant dat na de presentatie van Hoogendoorn nooit meer een schaker zover is gekomen in de nationale kampioenschappen. Fidemeester Gozewijn van Laatum werd in 1992 tweede in het openkampioenschap van Nederland.  Mark Timmermans behaalde de internationale titel van Fidemeester ook.

 

*) Uw webmaster won bij die gelegenheid van Lod. Prins! Andere deelnemers waren o.a. Wertheim en Jan Barel.

 

De terugblik 1965-2015 past bij het tiende Hoogendoorntoernooi. Dat wordt gedragen door een regionale schaakcommissie: Mark van Hulst (Sliedrecht, Kees van ’t Hoff (Zwijndrecht), Arend Grootheest (Dordrecht) en Hans Berrevoets (De Willige Dame).

 

 P.A. Hoogendoorn: zijn belangrijke rol in het Dordtse schaakleven

 

Het tweede Hoogendoorntoernooi is in de maak. De Dordtse schaker blijft dus schaak-nieuws.

 

Op zaterdag 29 december is het onderdeel van de tweede huiskamerdag in de Wilhelminakerk. De tweevoudig open-kampioen van Nederland die in 1999 overleed houdt zijn plek in de geschiedenis. Een schaakleerling van hem ontmoet het tweede Witten Haentoernooi. We hebben het dan over de locale beroemdheid Bas de Wit.

 

Hoogendoorn was in veel rollen voor het schaken bij Dordrecht actief: vice-voorzitter, clubblad-hoofdredacteur, bibliotheek, schoolschaak, eerste teamleider. (1948-1983). Vanuit Haarlem kwam Hoogendoorn in 1947 in Dordrecht wonen na zijn benoeming tot leraar aan het Chr. Lyceum.

 

Aanwinst

Hij bleek een aanwinst voor het Dordtse schaakleven te zijn en was gelijk een beeldbepalend schaker. Aan het begin van de jaren vijftig behoorde hij volgens het Tijdschrift van de KNSB tot de aanstormende jonge talenten in Nederland. Hij won in die tijd regelmatig toernooien, zeker op snelschaak-gebied, zoals het open-kampioenschap in Zevenbergen.

 

P.A. Hoogendoorn, rector, schaker, enz enz.

 

Van Donk

In eigen schaakkring in Dordrecht werd vanaf 1954 Van Donk zijn belangrijkste concurrent met als goede derde Leo Jansen. Op zijn erelijst staat tweemaal het openkampioenschap van Nederland (1961 en 1963). Hij was ook twee keer finalist van het Nederlands kampioenschap. In het Engelse Hastings was hij succesvol. Pankie en Hankie waren de Engelse bijnamen voor Pank Hoogendoorn en Henk van Donk.

 

Botwinnik

Hoogendoorn was de enige Nederlandse speler, die op het bord wereldkampioen M. Botwinnik versloeg in 1963 in de zogeheten Elsevier-klokseance. Dat was toen een regelrechte een sensatie.

 

KNSB

Hoogenoorn, die intussen op het Chr. Lyceum conrector was geworden, was altijd zeer actief bezig met schoolschaak. Hij gaf leerlingen schaakles vanaf de eerste klas. Hij zorgde ervoor dat het Chr. Lyceum met schoolschaken altijd prominent aan de competitie meedeed. In 1978 won hij nog met gemak het Bombardontoernooi, de voorloper van het latere openkampioenschap van de Drechtstreek. Hoogendoorn maakte nog de promotie mee van Dordrecht 1 naar de eerste klasse KNSB mede door een overwinning op profclub de Variant uit Breda.

 

Van Laatum

Daarna gingen de jaren tellen. Zijn schaakleerlingen vergat hij niet. Toen rond 1992 de latere Dordtse Fidemeester Gozewijn van Laatum de beste Nederlander werd in het openkampioenschap van Nederland, zat hij als aandachtig toeschouwer in de zaal in Dieren. Hoogendoorn kon direct na het opmaken van de eindstand zijn beste schaakleerling geluk wensen met het succes. Hoogendoorn kreeg voor zijn 70-ste verjaardag nog een bijlage in het clubblad van Dordrecht aangeboden, zoals hij zelf tachtig partijen tegen zijn bekendste tegenstander op de club (Van Donk) had uitgegeven.

 

Priester

Buiten het schaken was hij actief in de Dordtse Wilhelminakerk en in een onderwijsbestuur. Hoogendoorn was een liefhebber van fietsen en hij zat op een koor. Zijn buurmeisje Mieke kwam als zijn vrouw mee naar Dordrecht. Hoogendoorn was toen nog niet geheel bevoegd, maar Dordrecht liet hem niet los. Hij vertelde zelfs wel eens dat bij hem in de A. van Bleijenburgstraat mensen aanbelden om een potje te schaken. Het mooiste verhaal vond hij de komst van een priester uit een andere stad. Die had de naam Hoogendoorn in het telefoonboek opgezocht. De gereformeerde Hoogendoorn en de RK-geestelijke hadden en onuitwisbare ontmoeting via de schaaksport.

 

Mentaliteit

,,Als je verliest, wordt aan je opvoeding gewerkt", was een uitspraak van hem. Hij heeft in directe duels lange tijd aan de opvoeding van veel schakers een bijdrage geleverd. Het was markante was ook dat Hoogendoorn een echte schaakliefhebber was. Niet alleen de top wilde hij meemaken. Hoogendoorn bleef doorschaken, zolang hij de kracht kon opbrengen naar zijn schaakclub te gaan. Net als Van Donk vond hij het geen mentaliteit als een speler van het eerste team zich afmeldde met een verkoudheid.