aug/sept. 2017
James Mason ((19 November 1849 – 12 januari 1905), geboren in Ierland,
werd al jong wees. Wat zijn doopnaam was in niet bekend. Rond z’n twaalfde
emigreerde hij als James Mason met familie naar Amerika. Z’n eerste job, hoe
kan het anders, was schoenpoetser. In een café maakte hij kennis met het
schaken. Intussen kreeg hij een baan bij de New York Herald.
Als een van de allersterkste schakers
in de VS won hij het 4de American Chess Congress.
In 1878 vestigde hij zich in
Engeland, ook om zo aan de grote Europese toernooien te kunnen meedoen.
Hij behaalde fraaie successen, maar
dat hadden er meer kunnen zijn als hij
niet regelmatig in een “hilarious condition” had gespeeld. Zijn beste resultaat boekte hij
in het grote en heel sterk bezette Internationale Schaaktoernooi in Wenen in
1882. Achter de winnaars Steinitz en Winawer eindigde hij als derde.
Een schitterende combinatie
Masons bekendste partij is waarschijnlijk zijn
heel originele overwinning op de Poolse handelaar die in Wenen met Steinitz de 1ste en 2de prijs deelde, Winawer.
Winawer besteedde meer tijd aan zijn broodwinning
dan aan schaken en zijn prachtige resultaat in Wenen was dan ook een grote
verrassing. James Mason speelde bijzonder geďnspireerd en de partij mag er
dan ook zijn. De combinaties erin hebben altijd diepe indruk op mij gemaakt.
James Mason – Szymon Winawer C50
Wenen
1882 Vienna (27), 13.06.1882
Toernooiboek (Van Wijgerden)/Komodo 10 64-bit/tvb
LIVE
PGN
1. e4 e5
2. Pf3 Pc6
3. Lc4 Lc5
4. d3 d6
5. Le3 Lb6
|
6. Pbd2 h6
7. Pf1 Pf6
8. h3 Pe7
9. Pg3 c6
10. Lb3 Lxe3
|
Diagram 1

Stelling
na 10. ... Lxe3
"Het is de vraag of dit wel
verstandig is. De open f-lijn komt wit nog ten goede." Aldus vrij naar
het toernooiboek. Komodo kan hier goed mee leven.
11. fxe3 Db6
12. Dd2 a5
13. c3 a4
|
14. Ld1 Le6
15. 0-0 Dc7
|
Komodo:
15. ... 0-0 16. a3
(16.Ph4 Kh7 17.Phf5 (vW))
16. ... Pg6
Zwart probeert zo een solide stelling
op te bouwen.
Diagram 2

Stelling na
16. ... b5
(vW:)
Spoedig zullen alle zwarte pionnen zwak zijn.
17. Lc2 c5
18. Pgf5 Lxf5
19. Pxf5 Pxf5
|
20. Txf5 Pd7
21. Taf1
|
Diagram 3

Stelling na 21. Taf1
Ik zou liever gerokeerd hebben. 21.
... 0-0.
Nu
geeft zwart zelfs de mogelijkheid tot rokeren op.
23. Lh5+ Ke7
|
24. ... Thf8
|
Diagram 3

Stelling na
24. ... Thf8
De g-lijn zal in deze partij nog een
grote rol spelen.
Diagram 4

Stelling na 26. ... Kd8
27. d4! +/- Nu! Niet alleen op de
vleugel maar ook in het centrum neemt wit het initiatief.
27. ... De7
28. Le2 Kc7
|
29. d4 c4
30. Tb1 g5
|
Diagram 5

Stelling na
30. ... g5
Zwart tracht een "muur" te
bouwen. vW.: Dit vereenvoudigt voor wit de vorming
van open lijnen.
31. bxc4 bxc4
|
32. Tb4 De6
|
Hier moet iets beters te vinden zijn.
Diagram 6

Stelling na
33. d5
Nog sterker is 33. Dc1 exd4!
33. ... De7? 34. Tf3! exd4 35. exd4
f5
(35. ... Dxe4 Zou een fout
zijn wegens de open lijnen die wits stukken krijgen.
36.Te3 Dc6 37. Te7+ Kd8 38. Lf3 d5 39.
Th7+-)
36. Lxc4 g4 37. hxg4 fxg4 38. Txf8 Txf8 39. Dxh6+-
34. cxd4 Dxe4
(34. ... Tfb8 35. Db1)
35. Lf3+/-
vW: De eerste pion is binnen. Zwart moet werken aan
een blokkade op de zwarte velden.
35. Dc1 of 35. Dd1 Pxc3?? 36. Dc1
Pe2+ 37. Lxe2+
Zwart probeert uit alle macht de
gaten te dichten.
Diagram 7

Stelling na
36. ... f5
Een ernstige fout. Wit krijgt toegang
tot de koningsvleugel.
Veel sterker is 37. Dh5 fxe4 38. Lc6
Tb8 39. Dxh6+-
Diagram
37. ... Dxf5!
38. Dh5! Txf5 39. Dxh6 Dg8 40. Lc4 (40.h4
Dh8!)
40. ... Td8 41. Tb5 Dreigt 42. Txc5+ dxc5 43. Dc6+ Kb8 44. Ta5 enz.
Diagram 8

Stelling na
39. Dh5
Nog net op tijd is de dame naar h5
gekomen.
Maakt de volgende combinatie mogelijk.
39...Txf5 is veel sterker. 40.Dxh6
Dh8 41.Dxh8 Txh8
42.Tb5+/-
Zwart staat al verloren maar nu
krijgt Mason de kans tot een bijzonder fraaie slotcombinatie.
Diagram 9

Stelling na
41. ... Pd7
41. ... Kd8 42. Dh8+ Kc7 43. Dxf6 Df8
44. Dg6
en het duurt niet lang meer of de
f-pion zal promoveren.
Diagram 10

Stelling na
42. ... Dg8
Welke zet zou jij hier spelen?
42. ... Dxd7 43. Tc4+! Zwart verliest
zijn dame.
43. ... Kd8 44. Dh8+ De8 45. Dxf6+
Kd7 46. Dh7+ De7 47. Tc7+
43. Tb7+!! Kxb7
|
44. Lc8+!!
|
Diagram 11

Stelling na
44. Lc8
De ene prachtzet
na de andere!
Wit
staat meer dan gewonnen.
Diagram 12

Stelling na 45. ...
Txf5
46. De8! Tb1+ 47. Kh2 Tf2 48. Lf5+
Ka7 49. Da4+ Kb8
50. Da6 Tbb2 51. Dxd6+ Kb7 52. Dc6+
Ka7 53. Lxe4+-
Zwart ploetert nog een poosje door maar legt zich dan bij de droeve feiten
neer.
47. De8! Tb1+ 48. Kh2 Te5 49. Dc6+
enz.
47. ... Tb1+
48.Kh2 Td2
|
49. Dc6+ Kb8
50. Dxe4
|
Diagram 13

Stelling na
50. Dxe4
50. De8
50. ... Tbb2
51. Le6 Kc7
52. Dc4+ Kb6
53. Ld5 g4
|
54. hxg4 Tf2
55. Dc6+ Ka7
56. Dc7+
|
Zwart
loopt mat.
Na
deze 27ste rondewas de situatie aan kop 1 en 2
Mason en Steinitz met Winawer
op de 3de plaats. Na de 34ste en laatste ronde is de eindstand 1 en 2. Steinitz en Winawer 24 punten,
3. Mason 23
punten. Voor alle drie een prachtig resultaat.
1-0
|