Akiba Rubinstein

12 oktober 1882 - 14 maart 1961

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 1

04.06.20 tvb

Het is met enige aarzeling dat ik hier e.e.a. over Akiba Rubinstein schrijf. Rubinstein was een groot, heel groot schaker en een zeer gerespecteerd man. Te groot wellicht om door een eenvoudig schaker beschreven te worden.

Niettemin waag ik een poging.

Op onderstaande boekomslag zit Rubinstein rechts, in een partij met Lasker.

Hij kwam in een zeer arm Joods gezin in Pools Rusland ter wereld. Zijn vader was enkele weken daarvoor overleden. Zijn voorvaders waren generaties lang Rabbi. Ook Akiba was voorbestemd Rabbi te worden. Maar het zou anders lopen.

Op zijn 16de leerde hij het schaakspel kennen en hij was gelijk totaal verloren.

Binnen enkele jaren had hij meestersterkte en hij ging aan toernooien mee doen.

Zijn eerste grote toernooi was Kiev 1903. Hij bereikte een eervolle 5^de plaats opgepaste afstand van de winnaar Tschigorin.

Al in 1905 bereikte hij een eervolle gedeelde 1^ste en 2^de plaats in het internationale toernooi in Barmen.

St. Petersburg 1909, waar hij o.a. wereldkampioen Lasker versloeg, betekende een kolossaal succes: Hij bezette samen met wereldkampioen Dr. Em. Lasker de 1^ste en 2^de plaats, voor veel grootheden uit die tijd. Ook in San Sebastian*) in 1911 liet hij zien zich met de allergrootsten te kunnen meten: 1. Capablanca 9½ punt, 2 en 3 Rubinstein en Vidmar 9 punten.

Op dat moment begonnen plannen te komen voor een match om de wereldtitel met de toenmalige kampioen Dr. Emanuel Lasker.

Wordt vervolgd

*) Menige badplaats heeft zich begin vorige eeuw in de kijker willen spelen door het organiseren van een schaaktoernooi. Ook Scheveningen en Noordwijk hebben dat op die manier geprobeerd. De reeks toernooien in Oostende zijn heel belangrijk geweest. Ook Duitse “Bad” plaatsen lieten zich niet onbetuigd, Baden-Baden in 1925 bv.

Deel 2

05.06.20 tvb

Van een tweekamp met Lasker is het nooit gekomen. Na W.O. I begon het spel van Rubinstein haperingen te vertonen. Hij won nog wel toernooien maar in de topwedstrijden moest hij – nog altijd heel eervol – genoegen nemen met een tweede of lagere plaats.

Langzaam aan en in toenemende mate werd hij aangetast door angsten. In toernooien kwam dat onder meer tot uiting in een gewoonte om zich onmiddellijk na een zet te hebben gedaan, terug te trekken naar de wand van de ruimte om daar op een stoel te wachten tot zijn tegenstander weer een zet had gedaan. Ook begon hij fouten te maken in het begin van de partij. Niettemin bleef hij toptoernooien spelen en ook de sterkste tegenstanders verslaan. San Remo 1930 was een laatste grote toernooi waar hij altijd nog een heel eervolle 3^de plaats bereikte.

Hij verhuisde naar Brussel waar hij in grote armoede een teruggetrokken leven leidde. Mede omdat hij officieel Belg was geworden heeft hij als Jood de wereldoorlog overleefd *). Hij overleed in 1961 in Antwerpen.

In de 3^de en laatste aflevering van deze korte reeks zal o.a. de zet Dd1-c1, die in twee toppartijen van Rubinstein een grote rol speelde, worden toegelicht.

*) Bron: Akiba Rubinstein, the later years, van Donaldsen en Minev, uitg. International Chess Enterprises 1995.

Deel 3

Rubinstein: twee keer Dd1-c1, hier fascinerend

\06.06.20 tvb

In partijen tegen de wereldkampioen en tegen diens latere opvolger speelde Rubinstein Dd1-c1.

Deze zet was in beide gevallen niet alleen de basis voor de winst, maar ook hoogst interessant en fraai.

Rubinstein – Em. Lasker St. Petersburg 1909	Rubinstein – Capablanca San Sebastian 1911
Stelling na 18. Dd1-c1 !!	Stelling na 17. Dd1-c1 !!
Tegen Lasker was de 18^de zet Dd1-c1 onderdeel van de beslissende manoeuvres en in de partij tegen Capablanca was de 17^de zet Dd1-c1 een prachtige sleutelzet in de overgang naar een beslissend eindspel. SPEEL HIER DEZE PARTIJEN LIVE NA: Partij Rubinstein - Lasker Partij Rubinstein - Capablanca Partij Rubinstein – Aljechin 1922